Hürjet Son Durum

Hürjet, TUSAŞ (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii) tarafından geliştirilen ve yeni nesil muharip savaş uçaklarına hitap edecek olan, modern bir jet eğitim ve hafif taarruz uçağıdır.

tusas hurjet son durum hurjet ozellikleri — TUSAŞ Hürjet

TUSAŞ Hürjet tandem ve yeni nesil aviyoniklere sahip, tek motorlu bir jet eğitim uçağı olarak tasarlanmaktadır. Envantere girdiğin Hava Kuvvetleri Komutanlığı (HvKK) envanterindeki T-38 eğitim uçakları ve gösterilerde kullanılan eski F-5’lerin yerini alacak ve taarruz konsepti ile F-16’lara yardımcı olacaktır. (Bkz; ATAK HELİKOPTERİ FİYATI)

Geniş görev yelpazesine, çeşitli varyantlara ve gelişmiş özelliklere sahip olması sayesinde, Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından önemli miktarda Hürjet tedariğinin yapılacağı düşünülmektedir.

Havacılık sanayiimiz açısından büyük öneme sahip olan Hürjet, Milli Muharip Uçak (MMU) başta olmak üzere yeni nesil muharip savaş uçaklarının eğitimlerinde kullanılmaya uygun şekilde tasarlanmaktadır. Bu sayede geleceğin F-16 (Özgür Modernizasyonundan sonra) ve Milli Muharip Uçak pilotları, TUSAŞ Hürjet ile yetiştirilecektir.

Contents

1 4 Farklı Hürjet Modeli Üretilecek.
2 Hürjet Kaç Adet Üretilecek?
3 Hürjet Motor
4 Hürjet Son Durum
5 Hürjet Özellikleri
- 5.1 Hürjet’in Teknik Özellikler
- 5.2 Hürjet’in Rolleri

4 Farklı Hürjet Modeli Üretilecek.

hurjet 193 oncel filo nf 5 turk yildizlari

TUSAŞ Hürjet projesinde Jet Eğitim, Hafif Taarruz, Akrotim ve Harbe Hazırlığa Geçiş olmak üzere 4 çeşit varyantın üretilmesi planlanıyor.

T-38’lerin Yerine TUSAŞ Hürjet

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) ve Savunma Sanayii Müsteşarlığı / Başkanlığı (SSM/SSB) arasında 20 Eylül 2007 tarihinde imzalanan anlaşma ile Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın (HvKK) envanterinde bulunan 55 adet T-38 uçağı modernize edilmiştir.

T-38 Aviyonik modernizasyonu (ARI) sonucunda ilk T-38M uçağı 2012 yılında teslim edilmiştir. Ve ARI projesi başarı ile tamamlanmıştır. T-38’lerin gövde ömürleri uzatılmış ve uçağa modern aviyonikler entegre edilmiştir. (Bkz; CEZERİ UÇAN ARABA)

Proje ne kadar başarı ile tamamlanmış olsada T38M’lerin de bir hizmet ömrü mevcut. Bu uçakların hizmet ömrünü 2030’lara kadar doldurması ve envanter dışına çıkartılması planlanıyor. Hürjet ise kademeli bir şekilde 55 adet T-38’in yerini alacak.

Öncel F-16’ların Yerine Hürjet

Ayrıca geçmişte ileri jet eğitim görevlerinde kullanılan F-5’lere çeşitli modernizasyonlar uygulanmış olsada şuan uçaklar emekli edilmiş durumda. Bu uçakların görevleri ise T-38M’ler ve 193. Öncel Filo’nun F-16’larına verilmiştir. Hürjet bu anlamda ileri jet eğitimi görevlerinde de kullanılacaktır.

Özellikle F-16’ları bu görevlerde kullanmak pekte fiyat performans odaklı bir hareket sayılmaz. (Bkz; HAL AMCA | HİNDİSTAN’IN 5. NESİL SAVAŞ UÇAĞI PROJESİ)

Türk Yıldızlarında NF-5’lerin Yerine TUSAŞ Hürjet

Türk Yıldızları tarafından kullanılan NF-5’leri saymazsak, Türkiye’de hiçbir F-5 ve türevi bir uçak kullanılmamaktadır. NF-5’ler ise mümkün olan en kısa sürede Hürjetler ile değiştirilecektir. Yüksek performans değerlerine sahip olan yerli bir akrobasi uçağını Türk Yıldızları’nda görmek hem bizler hem uçağı geliştiren ekip hem de TUSAŞ Hürjet’i kullanacak olan pilotlar için çok değerli olacaktır.

TUSAŞ Hürjet ve Taarruz Konsepti

Konu TUSAŞ Hürjet olunca belki de en çok konuşulan konulardan biri taarruz konsepti. Genel olarak 6-7 ton boş ve 14 ton maksimum kalkış ağırlığına sahip olan ve günümüzün en modern muharip uçaklarından olan JAS-39 Gripen ile kıyaslanmaktadır. Hatta Hürjet’in itiş gücü bu uçaktan biraz daha fazladır. (Bkz; AKDOĞAN FÜZESİ NEDİR? NE OLABİLİR?)

Ancak bu iki platformu kıyaslamamak gerekiyor. Çünkü Gripen İsveç’in kendi hava kuvvetleri için en başından beri muharip uçak olarak geliştirdiği (Bizim MMU’yu geliştirdiğimiz gibi) ve ciddi zaman ile bütçeler ayırdığı çok aşamalı bir proje. Projenin yol haritası büyük oranda belliydi ve İsveç buna göre bir muharip uçak geliştirdi.

Hürjet ise baştan beri birincil amacı jet eğitiminde kullanılmak olan bir uçak. Böyle bir uçağın silahlı versiyonunu bile yapmak o kadar da kolay değilken JAS-39 Gripen E/F ayarında muharip versiyonunu yapmak nerdeyse yeni bir 4. nesil uçak yapmak kadar zamanımızı alacaktır.

JAS-39 Gripen; olabildiğince düşürülmüş radar kesit alanına (Stealth değil.), 90° hareketli bir AESA radara, IRST sensöre, yüksek manevra kabiliyetine, supercruise özelliğine ve daha birçok gelişmiş özelliğe, sensöre ve aviyoniklere sahip.

Ancak bu Hürjet’ten güzel bir hafif savaş uçağı çıkmayacağı anlamına gelmiyor. Hatta bir JAS-39 Gripen E olmasa bile ilk nesil Gripen’lere yakın ama modern bir uçağa dönüşebilir. Hürjet’in zaten Gökdoğan ve SOM dahil hemen hemen tüm yerli hava konuşlu füzeleri ve bombaları taşıyabilmesi bekleniyor. Hürjet’in burnuna F-16 Burun Radarı Geliştirme Projesi kapsamında ASELSAN’ın ürettiği AESA radarın lite bir versiyonunu entegre edebilirsek büyük bir gelişme olacaktır.

Hürjet’in silahlı versiyonu 7 adet silah istasyonuna sahip. 3’er tanesi kanatlarda bir tanesi ise gövde altında. Ayrıca uçakta yerli ve yüksek hassasiyetli 20 mm bir silah olacak. Bunların yanında kaska monteli nişangah sistemi, datalink ve yakıt ikmal kabiliyeti bulunacak.

Kısacası Hürjet bir eğitim uçağı olarak geliştirilmesine rağmen silahlı Hürjet bomba gibi geliyor. (Bkz; İHA’LARIN GELECEĞİ VE TÜRKİYE)

Hürjet Kaç Adet Üretilecek?

hurjet temel egitim ve hafif taarruz ucagi

Yerli jet eğitim uçağımız hakkında en çok merak edilenlerden biri de “Hürjet kaç adet üretilecek?” sorusu. Hürjet’in 4 varyantının üretileceği bilgisini verip detayları aktardığımıza göre basit bir hesap yapabiliriz.

Türkiye 1998 yılında ABD’ye 93 adet T-38 Talon siparişi vermiştir. Şuanda ise envanterimizde en azından 55 adet T-38 olduğu bilinmektedir. Kısacası T-38’e karşılık olarak 50-100 arası Hürjet siparişi verileceğini varsayabiliriz.

Türk Yıldızlar envanterinde şuan 10 adet NF-5A ve 6 adet NF-5B bulunmaktadır. Bu uçakların yerine de 15+ Hürjet siparişinin verilmesi muhtemel.

193. Öncel Filo’nun yükünü azaltmak ve bitirmek için de 20+ Hürjet alımının yapılması muhtemel.

TUSAŞ Hürjet’in hafif taarruz konseptinden ise kaç adet sipariş verileceği muamma. Ne kadar insansız hava araçları önemli ölçüde hafif taarruz ihtiyacını gideriyor olsada elektronik harp desteği olmadan, katmanlı bir hava savunma ağına karşı yetersiz kalacaktırlar. Bu yüzden çok daha yüksek tonajlı ve insanlı bir jet olan Hürjet, HvKK’nin yeni uçak alımı yapmadığı bu dönemde elimizi güçlendirecektir.

Kısacası en az 100 adet Hürjet siparişinin verilmesi muhtemel. Ancak bu rakam 100’ün biraz daha mı altına iner yoksa 200’lere mi çıkar bilinmez. Buna Türk Hava Kuvvetleri’nin gelecek planlaması ve ülkemizin ekonomik durumu karar verecek.

Hürjet Motor

Hürjet’in motorunun General Electric F404 olması kararlaştırıldı. Kesin çözüm olarak yerli bir motorun üretilmesi planlanmasına rağmen ilk etapta yerli motor muhtemelen yetişmeyecek. Bu süre zarfında üretilecek uçaklar ise General Electric F404 turbofan motoru ile uçacak.

General Electric F404’ün en büyük rakibi EuroFighter Typhoon uçaklarında da kullanılan EUROJET EJ200 motoru idi. Ancak EUROJET EJ200’ün daha önce tek motor konfigürasyonu ile operasyonel olarak kullanılmamış olması GE404’ün seçilmesindeki en büyük etken sayılabilir. Elbette birim maliyetinin daha yüksek olması gibi bazı etkenleri de ekleyebiliriz.

hurjet cdr kritik tasarim gozden gecirme raporu hurjet son durum

TUSAŞ Hürjet projesinde kritik tasarım gözden geçirme (CDR) aşaması başarı ile gerçekleştirildi. Dolayısı ile ilk prototipin üretimi için de çalışmalar başladı. Hava Alığı Rüzgar Tüneli ve Statik Rüzgâr Tüneli gibi kritik ve zorlayıcı testler 2021’de Hürjet’i bekliyor. 2022-23 tarihlerinde ilk uçuşun icra edilmesi ve 2025 yılında Hürjet’in ilk teslimatının yapılması şirketin hedefleri içerisinde.

Tasarımı dondurulan uçakta montaj bu yıl Ağustos ayında başlayacak.

Hürjet Özellikleri

Türkiye’nin jet eğitim, harbe hazırlığa geçiş, akrobasi ve hafif taarruz uçağı görevlerini yerine getirecek olan, modern sensör ve aviyoniklere sahip uçağı TUSAŞ Hürjet’in özellikleri şu şekilde olacak. (Bkz; IDEF 2021 İÇİN BÜYÜK İDDİA | BORA 2, GEZGİN, SİPER …)