Türkiye’nin havacılık motorları alanındaki öncü firmalarından TUSAŞ Motor Sanayii’nin (TEİ) milli imkanlarla tasarladığı ve geliştirdiği turbojet motor TEİ-TJ300, ROKETSAN’ın Orta Menzilli Gemisavar Füzesinde kullanılacaktır.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’nun (TÜBİTAK) da desteği ile 2017 yılının Eylül ayında, ROKETSAN ve TEİ arasında imzalanan protokol kapsamında başlayan projede imal edilen ilk prototipin test faaliyetleri 25 Şubat 2020 tarihinde başlamıştır. TEİ tarafından tasarlanan, geliştirilen ve imal edilen motorun ilgili ilk prototip testi başarıyla sonuçlanmıştır. (Bkz; Türkiye’nin Turbofan ve Turbojet Motor Projeleri)
TEİ-TJ90 ve TEİ-TJ35 gibi daha küçük turbojet motorları geliştiren TEİ’nin, son yıllarda her geçen gün artan birikim ve kabiliyetleri sayesinde, kısa bir süre içinde test aşamasına getirdiği TEİ-TJ300 Turbojet Motoru, güç verdiği füze sisteminin 5000 ft. irtifada, ses hızının yaklaşık olarak %90’ı süratle hareket edebilmesini sağlamaktadır. TEİ-TJ300 Turbojet Motoru üzerinde çalışmalar devam ederken TEİ-TJ400 adında bir motorunda geliştirildiği bilinmektedir.
TEİ-TJ300 Turbojet Motoru, 1400 N (315 lbf) azami itki gücüne sahiptir. Motorun kuru ağırlığı 34 kg iken uzunluğu 450 mm, çapı ise 224 mm’dir. Windmilling özelliğine sahip olan TEİ-TJ300, herhangi bir başlatıcıya ihtiyaç duymaksızın, rüzgar etkisi ile başlayabilmektedir. (Bkz; Milli Füzeler İçin Ramjet ve Turbojet Motor Çalışmaları Devam Ediyor)
TEİ-TJ300 Turbojet Motorunun Sınıfındaki Dünya Rekoru
Sınıfının en çok güç üreten motoru konumunda bulunan TEİ-TJ300 Turbojet Motoru, 2020 yılının Nisan ayında gerçekleştirilen testte, 224 mm’lik çapı ile 1342 N itki üreterek bir dünya rekoru kırmıştır. En yakın rakibi ise 250 mm çapı ile 1250 N itki gücü üretebilmektedir.
TEİ’nin Motor Çalışmaları:
- TEI-TS1400 Turboşaft Motoru
- TEI-PD180ST Turbodizel Havacılık Motoru
- TEI-PD222ST Turbodizel Havacılık Motoru
- TEI-TJ90 Turbojet Motoru
- TEI-PG50 İki Zamanlı Benzinli Havacılık Motoru
- TEİ-TF6000
- TEI-PG50S İki Zamanlı Benzinli Havacılık Motoru
- TEI-TP38 Turboprop Motoru
- TEI-TJ35 Turbojet Motoru
- TEI-PD170 Turbodizel Havacılık Motoru
- TEİ-TJ400 Turbojet Motoru
Gibi birçok motoru geliştiren veya geliştirmekte olan TEİ’nin havacılık motorları alanındaki tecrübesi ve kabiliyeti artmaya devam ediyor. TEİ’nin ve Kale ARGE’nin bu çalışmaları sayesinde Türkiye’nin motor konusundaki dışa bağımlığı her geçen gün biraz daha azalıyor. (Bkz; Çakır Füzesinin Motoru KTJ-1750’nin Testleri Başladı)
TEİ-TJ300 Özellikleri
| Çap (mm)/(in) | 224/8,8 |
| Özgül Yakıt Tüketimi (g/kN.s) | 37,4 (SLS ISA0, yağlama ihtiyacı hariç) |
| Azami İtki (N)/(lbf) | 1400/315 |
| Uzunluk (mm)/(in) | 450/17,7 |
| Kuru Ağırlık (kg)/(lb) | 34/74,9 |