Altıncı Nesil Savaş Uçakları | 6. Nesil Savaş Uçakları

5. nesil savaş uçakları ile ilgili tartışmalar devam ederken, Türkiye, Güney Kore ve Çin gibi ülkelerin beşinci nesil savaş uçağı projeleri devam edip ABD, Rusya ve Çin’in mevcut 5. nesil savaş uçaklarını geliştirmeye devam ettiği bir süreçte yeni bir kavram türedi. Altıncı nesil savaş uçakları…

Türkiye, tarihinde ilk kez bu denli bir projeye soyunup 5. nesil bir muharip jet savaş uçağı projesine başlamış ve çok kritik ilerlemeler kaydetmişken birçok ülke altıncı nesil savaş uçaklarını konuşmaya başladı. Hatta konuşmak bir yana ABD diğer altıncı nesil savaş uçakları arasından sıyrılarak ilk prototipini uçurduğunu bile iddia etti. Bu ilk uçuş haricinde pek bir bilgi paylaşmasa bile dünya havacılığının yeni bir döneme girdiği bir gerçek. (Bkz;ABD 6. NESİL UÇAĞININ PROTOTİPİNİ UÇURDU)

5. Nesil Savaş Uçakları

Mevcut 4. nesil savaş uçaklarını saymaya başlasak (F-15, F-16, F-18, SU-35, MİG-35, JF-17, EuroFighter, Rafale, J-11) bitmez. Ancak 5. nesil savaş uçaklarını saymaya başladığımızda F-22, F-35 ve J-20 haricinde operasyonel bir beşinci nesil uçak görmek zor. Yakın zamanda SU-57 ve ilerleyen zamanlarda Güney Kore’nin KF-X’i ve Türkiye’nin Milli Muharip Uçak’ı (MMU) bu listeye dahil edilebilir. Yani operasyonel beşinci nesil savaş uçağı sayısı bir elin parmağını geçmiyor.

5. nesil savaş uçağı kavramına her ülkenin yaklaşımı doğal olarak farklı olmasına rağmen bu uçakları daha eski nesil uçaklardan ayıran çok önemli farkları bulunmakta.

Stealth (Gizlilik)

Tam stealth özelliğe sahip uçağın düşük radar kesit alanına sahip olmasının yanında elektromanyetik, akustik ve termal izinin de düşük olması gerekmektedir.

Bunun için uçakta kullanılacak olan boyanın, kompozitlerin, motorun ve hatta sensörlerin bile çok özel olarak üretilmesi gerekmektedir. Ayrıca tasarımında buna uygun olarak yapılması gerekmektedir. F-22 Raptor stealth karakteristiğin ve aerodinamiğin buluştuğu en mükemmel örneklerden biridir.

Stealth karakteristiğe sahip uçak sayısı dünyada çok az olup çoğu ABD’ye ait olmasına karşın artık bu kabiliyet dünyaya yayılmaya başlanmıştır. Dünyadaki bir çok ülkenin donanmasında stealth gemiler kullanılmakatadır. Buna MİLGEM Ada Sınıfı Korvetler de dahildir. (Bkz; BİR DENİZ SUBAYININ KALEMİNDEN MİLGEM ‘İN HİKAYESİ VE ADA SINIFI KORVETLER)

Ayrıca operasyonel olmamakla birlikte birçok ülke 10-12 tondan küçük insansız muharip hava araçları (İMHA) üretmektedir. Bunlar arasına yakında Türkiye’de Muharip İnsansız Uçak Sistemi (MİUS) ile katılacaktır. (Bkz; BAYKAR’IN İNSANSIZ SAVAŞ UÇAĞI PROJESİ MİUS)

Supercruise (Süper Seyir)

Normal şartlarda Türk Hava Kuvetleri’ndeki bir F-‘nın ses hızını yani mach hızı geçebilmesi için artyanıcılarını (afterburner) çalıştırması gerekir. Ancak bu ciddi anlamda yakıt israfına neden olacağı için uçus süresi ciddi anlamda kısalır. Bunun yanında SU-57, EF-2000, J-20 ve F-22 gibi uçaklar 1 mach hızı geçebilmek için artyanıcılarını çalıştırma gereği duymazlar. Bu hem ciddi anlamda bir yakıt tasarrufu sağlar hem de savaş arenasında ciddi bir avantaja yakalamızı.

Super cruise yani süper seyir özelliğine sahip olacak olan uçakların tasarımlarının yanında özellikle motorlarının buna uygun olarak geliştirilmesi çok önemlidir. 5. nesil bir savaş uçağı motorlarını üretmenin normal motorları üretmekten çok daha zor olmasının en temel sebeplerinden biride budur. Uçağa hem süper seyir özelliği kazandırmalı, hem termal gizliliği saplamalı hem de hareketli nozzle’lara sahip olmalı.

Ağ Merkezli Harp

Ağ merkezli harp muhtemelen setalth karakteristiğe sahip olmaktan sonra en önemli özelliklerden birisi. bir örnek ile açıklamak gerekirse gelecekte Türkiye semalarında uçan bir Milli Muharip Uçak hem yerdeki 600-700 km menzilli Erken İhbar Radar Sistemi’nin (EİRS) gördüklerini görebilecek hem bir Siper bataryasındaki füzeyi düşmana ateşleyebilecek hem Adalar Denizi’ndeki bir savaş gemisinden bilgi alabilecektir. Bu sayede tüm bir silahlı kuvvetleri ortak olarak, tam entegre şeki,lde harekat gerçekleştirebilecektir.

Tüm bunların dışında 5. nesil savaş uçaklarının yüksek durumsal farkındalığa, gelişmiş bir elektronik harp kabiliyetine ve sensör füzyonu gibi üstün özelliklere sahip olması gerekmektedir. Ayrıca gövde içi silah yuvaları sayesinde de bir miktar füzeyi içinde bulundurabilmeli ve bu füzelerin dış pylonlarda iken yaratacağı (radar kesit alanını yükseltmek gibi) negatif etkileri ortadan kaldırmalıdır. Ayrıca AESA Radar teknolojisi de 5. nesil savaş uçakları için vazgeçilmezdir. (Bkz; AESA RADAR PROJELERİ | ASELSAN | BAYRAKTAR AKINCI, F-16, MMU)

Peki Altıncı Nesil Savaş Uçakları ile Beşinci Nesil Savaş Uçakları Arasındaki Farklar Neler?

Tahmin edebileceğiniz üzere 5. nesil savaş uçakları hem stealth karakteristikleri ile hem Elektronik Harp kabiliyetleri ile hem AESA radarları ile hem de ağ merkezli harp kabiliyetleri ile birçok uçağın bir araya toplanmış hali olduğunu söyleyebiliyoruz. Bir awacs (HİK) uçağının yaptığı her şeyi yapmasada birçok şeyi yapabiliyor veya bir MMU bir Hava SOJ kadar gelişmiş kabiliyetlere sahip olmayacak olsada çok ciddi bir elektronik harp kabiliyetine sahip olacak.

Altıncı nesil savaş uçakları ise yine bu görevi görecek. Altıncı nesil savaş uçakları geleceğin hipersonik uçaklarının, insansız muharip hava araçlarının, havadan erken uyarı ve kontrol uçaklarının, elektronik harp uçaklarının ve daha birçok çeşit hava aracının bir arada toplanmış ve ülkelerin hedeflerine göre birçok özellik eklenerek farklı şekillerde yorumlanmış/yorumlanacak versiyonları olarak yorumlanabilir.

İster insanlı ister insansız uçuş, gelişmiş bir yapay zeka, 5. nesillerdekilerden daha gelişmiş radar ve diğer sensörler, yine önceki nesil savaş uçaklarınınkinden çok daha yüksek elektronik harp kabiliyetleri, 2-3 mach hızın üzerinde seyir, daha yüksek stealth karakteristiği, daha yüksek aerodinamik kabiliyetler ve sayamayacağım kadar çok ve gelişmiş özellik altıncı nesil savaş uçakları ile bir araya gelecek.

Altıncı Nesil Savaş Uçakları ve 6. Nesil savaş Uçağı Projesi Olan Ülkeler

Bu alanda çeşitli ülkelerin çeşitli projeler için 6. nesil iddiası vardır. Bu alanda önde gelen ülkenin yine dünyanın ilk iki 5. nesil savaş uçağını seri üretime sokup operasyonel hale getiren ülkesi olan ABD (F-X, F/A-XX) diyebiliriz. “ABD 6. NESİL UÇAĞININ PROTOTİPİNİ UÇURDU” haberimizde de bahsettiğimiz üzere bu alanda ilk başarı ABD’den geldi.

ABD dışında, daha önce 5. nesil üretmeyen Avrupa ülkeleri ise iki proje etrafında toplanmış durumda. Fransa, Almanya ve İspanya FCAS; Birleşik Krallık, İsveç ve İtalya ise Tempest projesinin etrafında buluşmuş durumda. Bu ülkeler dışında ise Rusya (S-70 Okhotnik-B), Çin (J-XX), Japonya ve Tayvan’da (Advanced Defense Fighter) altıncı nesil savaş uçakları projeleri olan ülkeler arasında.

“Altıncı Nesil Savaş Uçakları | 6. Nesil Savaş Uçakları”